Ouderwetse Legpuzzel blijkt gezonde hobby te zijn
Puzzelen is eeuwenoud en voor sommigen een populaire hobby. Ik zie de legpuzzel nog altijd bij mijn moeder op de tafel liggen. Zij puzzelt nog heel graag en heeft er al honderden in elkaar gelegd. Zodra mijn ouders weer een aantal dagen bij mij logeren worden er ook altijd uitstapjes gemaakt naar verschillende kringloopwinkels. Reden: op zoek naar nieuwe legpuzzels. Vooral die met heel veel kleuren. Puzzels met veel blauwe lucht of water laat ze liggen. Nee, de puzzel moet vooral kleurrijk en lekker druk zijn. Daar houdt mijn moeder van. Ook bij mijn dochter ligt er zo af en toe een aantal weken een grote oprolbare plank met een puzzel op de tafel. En mijn kleindochter van 5 jaar puzzelt dan vrolijk mee.
Legpuzzels en gezondheid
Trouwens wist je dat het ook nog eens gezond blijkt te zijn. En dat de eerste legpuzzel al gemaakt werd in 1750. In Nederland noemde men deze eerste legpuzzels legkaart. Als kind leerden we een legpuzzel maken op de kleuterschool. Maar de allereerste zogeheten legkaarten werden gebruikt als leermiddel op lagere scholen bij de aardrijkskunde les. Toen werden de puzzelstukjes uit mahoniehout gezaagd en elk land was precies langs de grenzen afgezaagd, zodat de kinderen spelenderwijs leerden hoe de verschillende landen eruit zagen. Nu worden puzzels nog ingezet om kinderen woorden, vormen en kleuren aan te leren.
Maar het maken van een legpuzzels is dus niet alleen goed voor kinderen. Ook voor volwassenen blijkt het een gezonde hobby te zijn.
Een legpuzzel maakt je vindingrijk
Doordat je de creativiteit van de rechter hersenhelft combineert met het logisch nadenken van de linker hersenhelft wordt je vindingrijkheid gestimuleerd. Dit heeft ermee te maken dat je oplossingsgericht gaat denken. Het brein maakt een hypothese, die we vervolgens in de praktijk testen. Dit leidt vaak tot innovatieve en probleemoplossende vaardigheden, die je ook buiten het puzzelen kan inzetten.
Er wordt dopamine aangemaakt
Legpuzzels helpen bij het aanmaken van dopamine. Dopamine is een gelukshormoon dat een belangrijke rol speelt bij het beloningssysteem in je hersenen. Door het succesvol plaatsen van zelfs maar één passend stukje komt dit hormoon al vrij. Hierdoor wordt je blij. Een mens is instinctief dol op beloning. Daarom willen we de puzzel niet alleen afmaken, maar willen we daarna nog een puzzel maken. En gek genoeg kiezen we er telkens een uit die nog ingewikkelder is. Daardoor wordt dopamine ook wel in verband gebracht met op beloning gedreven begrip. Wat betekent dat een verhoging van dopamine in je lijf zorgt voor het versterken van begrip en daardoor ons vermogen om te leren verhoogt en ons geheugen verbetert. Ook zou dopamine leiden tot een betere motoriek, een verhoogde concentratie, optimisme en vertrouwen.
Een legpuzzel maken zorgt voor een goed geheugen.
Bij het maken van een legpuzzel gebruik je zowel de rechter als de linker hersenhelft. De linker helft is onze analytische kant, die de verschillende puzzelstukjes op een logische manier probeert te sorteren. De rechter hersenhelft is de creatieve kant van ons brein, die het grote plaatje ziet en intuïtief werkt. Om de puzzel te kunnen leggen, heb je beide kwaliteiten nodig. Dus worden zowel de rechter als de linker hersenhelft aan het werk gezet. Daarmee creëer je niet alleen verbindingen tussen de twee hersenhelften maar ook tussen de individuele hersencellen. Deze verbindingen verhogen je vermogen om te kunnen leren, te begrijpen en te onthouden. Puzzelen schijnt vooral voor je korte termijn geheugen heel nuttig te zijn.
Ontspanning
Het leggen van een puzzel stimuleert dus onze hersenactiviteit. Maar daarnaast zorgt het tegelijkertijd voor ontspanning. Alleen al het zoeken door de verschillende puzzelstukjes lijkt onze geest te stimuleren om tot rust te komen. Hierdoor komen we in feite in een meditatieve staat terecht.. Dit resulteert vaak in beter stressmanagement en leidt tot meer productiviteit en meer zelfvertrouwen.
Tineke Nieuws